Βιομιμητική είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τα τεχνολογικά επιτεύγματα με τα οποία οι άνθρωποι μιμούνται τα φυσικά πρότυπα και σχέδια, ιδίως στους τομείς της ρομποτικής τεχνολογίας, της τεχνητής νοημοσύνης, της ιατρικής, της τεχνολογίας υλικών (νανοτεχνολογία) και την αρχιτεκτονική.
Από την αρχή της τεχνολογίας ο άνθρωπος χρησιμοποιούσε την φύση ως πηγή έμπνευσης για να λύσει τα καθημερινά του προβλήματα. Μιμήθηκε τις μύτες των πουλιών για να φτιάξει τις μύτες των ακοντίων, μιμήθηκε το ελικοειδές σχήμα των κοχυλιών για να φτιάξει τον κοχλία, μιμήθηκε την αρχιτεκτονική κάποιων φυσικών δομών για να χτίσει λιγότερο ενεργοβόρα κτίρια και το σχήμα των πτερών των πουλιών για να μπορέσει να πετάξει.
Αντιλήφθηκε ότι μέσα σε όλα τα βιολογικά συστήματα υπάρχει τρομακτική σοφία και ένας εγγενής σχεδιασμός ο οποίος είναι άξιος μίμησης. Τα φυτά, τα ζώα και όλες οι βιολογικές δομές δεν είναι τυχαία σχεδιασμένες αλλά από πίσω κρύβεται ένας Θείος νους. Μία σοφία που είναι άξια να την μιμηθεί ο άνθρωπος.
Ο Ιώβ, ο οποίος ήταν σύγχρονος του Αβραάμ και έζησε περίπου το 2000 π.Χ., είχε αντιληφθεί το μεγαλείο της σοφίας που υπάρχει μέσα στα βιολογικά συστήματα και αναφωνεί δια Πνεύματος Αγίου: «Αλλ' ερώτησον τώρα τα ζώα, και θέλουσι σε διδάξει· και τα πετεινά του ουρανού, και θέλουσι σοι απαγγείλει· ή λάλησον προς την γην, και θέλει σε διδάξει· και οι ιχθύες της θαλάσσης θέλουσι σοι διηγηθή. Τις εκ πάντων τούτων δεν γνωρίζει, ότι η χειρ του Κυρίου έκαμε ταύτα;» (Ιώβ 12:7-9)
Πάμε να δούμε λοιπόν κάποια παραδείγματα για το πώς ο άνθρωπος έχει ενσωματώσει στην καθημερινότητά του τεχνολογίες τις οποίες έχει αντιγράψει παρατηρώντας και μελετώντας το Θείο σχεδιασμό πάνω στη φύση.
- Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα που βρίσκει καθημερινή εφαρμογή και ο δημιουργός τους εμπνεύστηκε από τη φύση είναι το βέλκρο το οποίο τοποθετείται αντί για φερμουάρ ή κορδόνια σε ρούχα, παπούτσια και όχι μόνο. Εφευρέθηκε από τον Ελβετό μηχανικό Τζορτζ Ντεμέστραλ το 1941 και η αφορμή για την έμπνευσή του ήρθε κατά τη διάρκεια της προσπάθειάς του να αφαιρέσει τις κολλιτσίδες (τα φυτά που βρίσκονται συνήθως σε αγρούς) από τη γούνα του σκύλου του και το πλεκτό πουλόβερ του. Καθώς δεν μπορούσε να τις αφαιρέσει εύκολα, αποφάσισε να τις βάλει στο μικροσκόπιο για να καταλάβει τι ακριβώς συμβαίνει. Αυτό που κατάλαβε ήταν ότι δύο ξεχωριστά προϊόντα που αποτελούνται από γάντζους και θηλιές, μπορούν να ενωθούν και να διαχωριστούν δύσκολα.
- Το Eastgate Center είναι ένα εμπορικό κέντρο και συγκρότημα γραφείων στο Χαράρε της Ζιμπάμπουε, σχεδιασμένο να αερίζεται και να ψύχεται με εντελώς φυσικά μέσα. Άνοιξε το 1996 και περιέχει 5.600 m² καταστημάτων, 26.000 m² χώρους γραφείων και χώρο στάθμευσης για 450 αυτοκίνητα. Το κτήριο αυτό έχει ως πρότυπο τους «ουρανοξύστες» των τερμιτών και το σύστημα διατήρησης μιας σταθερής θερμοκρασίας στο εσωτερικό τους, μέσω της καμινάδας στην κορυφή. Με το ίδιο σύστημα, το κτίριο χρησιμοποιεί καμινάδες οι οποίες απορροφούν τη νύχτα τη δροσιά, με αποτέλεσμα αυτή να απελευθερώνεται μέσω των επιδαπέδιων πλακών καθ΄ όλη τη διάρκεια της ημέρας. Το αποτέλεσμα των παραπάνω, είναι η κατανάλωση λιγότερης ενέργειας για τη διατήρηση της δροσιάς στο εσωτερικό του κτηρίου.
- Οι καρχαρίες των νησιών Galapagos παρόλο που δεν κινούνται γρήγορα δεν έχουν ούτε ένα βακτήριο στην επιφάνεια του σώματος και δεν παρουσιάζουν καμία μόλυνση. Βασική αιτία είναι η οδοντωτή μορφή των λεπιών τους. Η αμερικάνικη εταιρεία Sharklet™ μελετώντας την ιδιαιτερότητα της δομής αυτής κατασκεύασε μία αντιβακτηριακή κάλυψη πολύ χρήσιμη στα νοσοκομεία. Αυτή η τεχνολογία είναι πολύ επαναστατική και μπορεί να περιορίσει στο ελάχιστο τα χορηγούμενα φάρμακα και τις νοσοκομειακές λοιμώξεις κατά τη διάρκεια της παραμονής των ασθενών στα νοσοκομεία.
- Οι νυχτερίδες διαθέτουν μια αξιοθαύμαστη φυσική ικανότητα, παρά την εξασθενημένη όρασή τους, να μπορούν να κινούνται άνετα και ταχύτατα μέσα στα σκοτάδι. Οι νυχτερίδες, χρησιμοποιούν κύματα που εκπέμπονται από τον λάρυγγά τους και ανακλώνται στα αντικείμενα γύρω τους. Με αυτόν τον τρόπο, προσανατολίζονται τέλεια στο σκοτάδι, αποφεύγοντας εμπόδια και εντοπίζοντας τη λεία τους. Το εύρημα αυτό βοήθησε στην κατασκευή συσκευών εντοπισμού όπως τα ραντάρ και τα σόναρ, των οποίων η λειτουργία βασίζεται στην ανάκλαση κυμάτων (ηλεκτρομαγνητικών ή ηχητικών). Έτσι για παράδειγμα τα πλοία χαρτογραφούν τον βυθό και εξετάζουν αν υπάρχουν ύφαλοι ή άλλα επικίνδυνα για το πλοίο σημεία.
Δυστυχώς πολλοί επιστήμονες προσπαθούν να αποδώσουν αυτήν την θαυμαστή σοφία σχεδιασμού σε δήθεν εκατομμύρια χρόνια εξελικτικών διαδικασιών. Αρνούνται πεισματικά να δουν την αλήθεια η οποία είναι ξεκάθαρη μπροστά τους. Αρνούνται να δουν ότι πίσω από κάθε σοφό σχεδιασμό υπάρχει ένας θαυμαστός νους. Λέγοντας ότι είναι σοφοί εμωράνθησαν και έστρεψαν τα νώτα στον Δημιουργό Θεό.
«Διότι επειδή εν τη σοφία του Θεού ο κόσμος δεν εγνώρισε τον Θεόν διά της σοφίας, ηυδόκησεν ο Θεός διά της μωρίας του κηρύγματος να σώση τους πιστεύοντας.» (Α΄ Κορινθίους 1:21)
H ομάδα «Χριστιανισμός και Επιστήμη»
www.christianity-science.gr
