Όστις από σας είναι αναμάρτητος, πρώτος ας ρίψη τον λίθον επ' αυτήν… (Ιωάν. 8:7)
Υποτίθεται ότι οι γραμματείς και οι Φαρισαίοι ήταν οι πλέον αρμόδιοι να μελετούν και να ερμηνεύουν τις γραφές οι μεν, και να εκπροσωπούν τον Νόμο οι δε. Ήταν με άλλα λόγια, οι άνθρωποι με το Λόγο του Θεού στα χέρια τους, ο οποίος στην εποχή της οικονομίας της Παλαιάς Διαθήκης ήταν ο Μωσαϊκός Νόμος. Το παράδοξο όμως ήταν ότι αυτό που λέγεται ‘’Λόγος Θεού’’ το διαχώρισαν στα δύο. Στο ‘’Λόγο’’ και στο Θεό. Κράτησαν αυτοί στην αρμοδιότητά τους τον ‘’Λόγο’’ και τον Θεό τον άφησαν έξω. Αυτό που τελικά τους έμεινε ήταν ένας ‘’Λόγος’’ χωρίς Θεό!
Το σκεπτικό αυτό παράγει συνήθως δύο αποτελέσματα. Το πρώτο ήταν το πνεύμα της αυτοδικαίωσης. Αφού αυτοί ήταν οι αποκλειστικοί ερμηνευτές και εκπρόσωποι του Νόμου, φρόντιζαν να φαίνονται πάντα ως οι πιο ξεχωριστοί, οι πιο άγιοι, οι πιο αυθεντικοί σε σχέση με τους άλλους.
Η περίπτωση του αυτοδικαιωμένου Φαρισαίου που όλα τα κάνει καλά, έναντι του τελώνη που χτυπά το στήθος του λέγοντας στον Θεό ‘’ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ’’ (Λουκ. 18:13), είναι η πλέον χαρακτηριστική περίπτωση. Η θεμελιώδης διαφορά μεταξύ των δύο αυτών ανθρώπων, δεν είναι μόνο στο περιεχόμενο των λόγων τους, αλλά και στο γεγονός ότι ο μεν τελώνης απευθύνεται στον Θεό ενώ ο Φαρισαίος απλά απευθύνεται στον εαυτό του και στους γύρω του! Η αυτοδικαίωση λοιπόν είναι το πρώτο αποτέλεσμα.
Το δεύτερο αποτέλεσμα είναι το πνεύμα της κατάκρισης και της καταδίκης των άλλων χωρίς να υπάρχει έλεος γιατί απλά απουσιάζει ο Θεός. Στο περιστατικό που θα δούμε, φαίνεται ακριβώς αυτό το σκεπτικό. Ας το παρακολουθήσουμε. Οι γραμματείς και οι Φαρισαίοι φέρνουν μπροστά στον Ιησού μια γυναίκα που έχει επ’ αυτοφώρω συλληφθεί για μοιχεία. Την στήνουν μάλιστα στη μέση για να την βλέπουν καλά όλοι. Δεν τους ενδιαφέρει αν θα την πληγώσουν, αν θα τσακίσουν την προσωπικότητά της, αν καταστρέψουν τις γέφυρες της επιστροφής αυτής της γυναίκας. Αυτό που τους ενδιαφέρει είναι να καταδικασθεί αυτή η γυναίκα σύμφωνα με τις επιταγές του Νόμου. Φαίνεται ότι από καιρό έψαχναν αυτή την ευκαιρία για να αποδομήσουν στα μάτια των άλλων τη διδασκαλία του Ιησού, ο οποίος μιλούσε με κάποιες ακατανόητες γι’ αυτούς λέξεις όπως ‘’αγάπη’’, ‘’έλεος’’, ‘’συγχώρεση’’, ‘’μακροθυμία’’, ‘’δικαιοσύνη’’, ‘’επιείκεια’’. Τώρα έχουν την ιδανική ευκαιρία μπροστά τους, να επαναφέρουν αυτήν την παρέκκλιση, στη σωστή βάση των εντολών του Νόμου.‘’Εν δε τω νόμω ο Μωϋσής προσέταξεν ημάς να λιθοβολώνται αι τοιαύται· συ λοιπόν τι λέγεις;’’ (Ιωάν. 8:5). Είναι σίγουροι ότι έφεραν επιτέλους τον Ιησού μπροστά στο τέλειο αδιέξοδο. Αυτός που ισχυρίζεται ότι υποτάσσεται κατά πάντα στον Νόμο, τι θα πει τώρα μπροστά σε μια εξόφθαλμη παραβίασή του; Έχει σημασία όμως εδώ να δούμε λίγο πιο βαθιά τα πράγματα.
Ποιο είναι το κίνητρό τους εδώ; Είναι η αγάπη τους για το Θεό και το Λόγο Του; Είναι γιατί ζούσαν στη ζωή τους το ‘’Εάν με αγαπάτε, τας εντολάς μου φυλάξατε’’; (Ιωάν. 14:15) Όχι. Τίποτε απ’ όλα αυτά. ‘’Έλεγον δε τούτο δοκιμάζοντες αυτόν, διά να έχωσι ίνα κατηγορώσιν αυτόν’’ (Ιωάν. 8:6). Αυτό ήταν το μόνο που τους ενδιάφερε. Να τον κατηγορήσουν. Τίποτε άλλο! Και ενώ ζητάνε πιεστικά την απάντησή Του, ο Ιησούς παραμένει ατάραχος. Είναι σκυμμένος κάτω και κάτι γράφει στο χώμα. Κάποιοι ισχυρίζονται ότι έγραφε ένα όνομα. Ίσως το όνομα του μοιχού που ήταν με την γυναίκα αυτή. Γιατί ως γνωστόν η μοιχεία είναι μια πράξη που γίνεται με δύο ανθρώπους. Ένας μόνο δεν αρκεί για να διαπραχθεί μοιχεία. Που είναι άραγε ο άντρας; Μήπως είχε ένα καλό όνομα, μια καλή θέση στην κοινωνία και μια καλή οικογένεια η οποία θα έπρεπε να προστατευθεί; Μήπως ήταν τελικά κάποιος από ανάμεσά τους; Ο Ιησούς δεν λέει τίποτε από όλα αυτά. Απλά συνεχίζει να είναι σκυμμένος στη γη. Είναι σαν να τους δίνει χρόνο να σκεφτούν, μήπως και καταλάβουν την αδικία που έχουν μέσα στην καρδιά τους. Εκείνοι όμως κρατώντας τις πέτρες στα χέρια θέλουν να τελειώνουν και γι’ αυτό επιμένουν να ρωτάνε τον Ιησού. Πες μας τι να κάνουμε; Να μην εκτελέσουμε τον Νόμο που λέει οι μοιχοί να λιθοβολούνται; Εδώ η εξέλιξη του περιστατικού έχει πραγματικά ενδιαφέρον. ‘’Και επειδή επέμενον ερωτώντες αυτόν, ανακύψας είπε προς αυτούς· Όστις από σας είναι αναμάρτητος, πρώτος ας ρίψη τον λίθον επ’ αυτήν’’ (Ιωάν. 8:7).
Φαίνεται ότι ο Ιησούς σήκωσε το κεφάλι και τους κοίταξε όλους αυτούς τους κατήγορους έναν-έναν στα μάτια. Δεν είναι εύκολο να σε κοιτάει στα μάτια ο Ιησούς. Αυτός που γνωρίζει τους λογισμούς και την καρδιά στο μέσα του ανθρώπου. Δεν τους στερεί το δικαίωμα να εκτελέσουν τον Νόμο. Απλά τους λέει ας τον εκτελέσει πρώτος αυτός που είναι αναμάρτητος! Αυτό που συμβαίνει στη συνέχεια είναι καταπληκτικό. Όλοι αυτοί οι κατήγοροι αντί να κοιτάνε το αμάρτημα της μοιχευομένης, άρχισαν, ίσως για πρώτη φορά στη ζωή τους να κοιτάνε μέσα τους και να βλέπουν τις δικές τους αμαρτίες. Αυτό που διαπίστωσαν ήταν ότι ήταν πολλές. Τότε, το τεντωμένο δάχτυλο που έδειχνε την αμαρτωλή γυναίκα, άλλαξε κατεύθυνση και στράφηκε προς το μέρος τους. Το αποτέλεσμα του αυτοελέγχου ήταν να αφήσουν ένας-ένας τις πέτρες κάτω, ‘’υπό της συνειδήσεως ελεγχόμενοι’’ (Ιωάν. 8:90), να γυρίσουν προς τα πίσω και να φύγουν.
Στο σημείο παραμένουν πλέον δύο μόνο άτομα. Ο Ιησούς και η μοιχευομένη. Που είναι οι κατήγοροί σου; Ρωτάει ο Ιησούς. Δεν σε καταδίκασε κανείς; Κανείς Κύριε, απαντάει η γυναίκα. ‘’Ουδέ εγώ σε καταδικάζω· ύπαγε, και εις το εξής μη αμάρτανε’’ (Ιωάν. 8:11). Αυτό είναι το πνεύμα του Ιησού. Δεν ήρθε να καταδικάσει αλλά να συγχωρέσει. Δεν ήρθε να απωλέσει αλλά να σώσει. Δεν ήρθε για να φέρει τον αμαρτωλό σε αδιέξοδο αλλά για να του δώσει προοπτική. Έχει σημασία να προσέξουμε εδώ ότι δεν υποβαθμίζει την αμαρτία της γυναίκας σύμφωνα με τα γραφόμενα στο Νόμο. Ούτε της λέει, καλά έκανες και μοίχευσες. Ας προσέξουμε εδώ ότι από την μία πλευρά δεν την εγκλωβίζει στην καταδίκη και στην αδιέξοδη ενοχή και από την άλλη, τιμά το Λόγο του Θεού και τον Νόμο, λέγοντάς της πήγαινε, είσαι ελεύθερη αλλά μην συνεχίζεις στον ίδιο δρόμο της αμαρτίας.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ιστορία αυτή παραμένει επίκαιρη και σήμερα. Είναι αλήθεια ότι ζούμε εποχές όπου το τεντωμένο δάχτυλο δείχνει συνεχώς κάποιον άλλον που είναι υπεύθυνος για όλα τα κακά που ζούμε. Οποιονδήποτε άλλον, εκτός από τον εαυτό μας. Ο σύγχρονος άνθρωπος, αυτός που αναζητά τις εύκολες και γρήγορες λύσεις απλά για να περνάει καλά, αυτός που καταφεύγει στην εύκολη και γρήγορη προβολή μέσα από τα εργαλεία κοινωνικής δικτύωσης, είναι αυτός που πάντα θα βρίσκει τρόπους να αυτοδικαιώνεται και να βγαίνει στον αφρό που λένε οι άνθρωποι. Με άλλα λόγια, για ό,τι αρνητικό υπάρχει μέσα στον κόσμο, φταίει πάντα κάποιος άλλος.
Το μήνυμα της αγάπης του Χριστού αντίθετα, είναι το μόνο ικανό να οδηγήσει τον άνθρωπο στην έξοδο από το ΕΓΩ του. Είναι το μόνο που μπορεί να δώσει στον άνθρωπο μια νέα ευκαιρία, να του ανοίξει νέες προοπτικές και νέους ορίζοντες. Είναι το μόνο που μπορεί να κάνει τον άνθρωπο να πετάξει τις πέτρες που κρατά στα χέρια του για να τις πετάξει στον άλλον. Είναι το μόνο που μπορεί να δώσει ξανά νόημα στη ζωή ενός κατεστραμμένου ανθρώπου και να του χαρίσει μια νέα αρχή με τον Ιησού Χριστό.
Λευτέρης Τοπάλογλου
Κοζάνη
