«Αληθώς, αληθώς σας λέγω, ότι πας όστις πράττει την αμαρτίαν, δούλος είναι της αμαρτίας. Ο δε δούλος δεν μένει πάντοτε εν τη οικία, ο υιός μένει πάντοτε. Εάν λοιπόν ο Υιός σας ελευθερώσει, όντως ελεύθεροι θέλετε είσθαι.» Ιωάννου η΄:34-36
Ανοίγοντας ένα λεξικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας στο λήμμα αμαρτία διαβάζουμε “αστοχία, αποτυχία σκοπού”, ενώ στη νέα ελληνική η αμαρτία έχει την έννοια του σφάλματος ή του θρησκευτικού παραπτώματος στο οποίο πέφτει ο άνθρωπος, και σαν συνέπεια αυτού βλάπτει τον εαυτό του και τους συνανθρώπους του.
Αυτή καθαυτή η έννοια της αμαρτίας είναι ασυμβίβαστη με τη φύση και την αγιότητα του Θεού και ποτέ δεν μπορεί ο άγιος Θεός να συμβιβαστεί με αυτή, γιατί από μόνη της δεν μπορεί να αλλαχτεί. Γνωρίζοντας αυτή την αλήθεια καταλαβαίνουμε πως τελικά ο Θεός δεν συμβιβάζεται με την αμαρτία μα συμβιβάζεται με τον άνθρωπο σαν προσωπικότητα γιατί αυτός μπορεί να αλλάξει, ενώ ο διαρκής αγώνας του Αγίου και Ζωοποιού Πνεύματος είναι να αλλάξει τον άνθρωπο έτσι ώστε να αλλάξει και η ζωή του.
Η παράβαση των εντολών του Θεού και κατά συνέπεια η αμαρτία, δεν έχουν σχέση με απλή παράβαση κανόνων αλλά σχετίζονται με τον τρόπο ζωής του παραβάτη. Απ’ τη Παλαιά Διαθήκη συναντούμε συστάσεις του Θεού για τρόπο ζωής κι όχι απλά νόμους. Άλλωστε ο Κύριος Ιησούς Χριστός είπε: «Μη νομίσητε ότι ήλθον, να καταλύσω τον νόμον ή τους προφήτας, δεν ήλθον να καταλύσω, αλλά να εκπληρώσω» Ματθαίος ε΄:18. Και με τη ζωή Του εκπλήρωσε το νόμο του Πατέρα για να αποδείξει του λόγου Του το αληθές. Ο απ. Παύλος λέει: «Νόμον λοιπόν καταργούμεν δια της πίστεως; Μη γένοιτο, αλλά νόμον συνιστώμεν.» Ρωμαίους γ΄:31.
Η αλήθεια είναι πως στην πράξη δεν μπορούμε, εκ φύσεως, πάντοτε να κάνουμε το θέλημα του Θεού (Ρωμαίους ζ΄:14-25), κάτι που ο Κύριος γνωρίζει και αποδέχεται, πρέπει όμως να βρισκόμαστε αγωνιζόμενοι προς αυτή την κατεύθυνση γιατί η χριστιανική καθημερινή ζωή που το Ευαγγέλιο συστήνει, δεν είναι νόμοι που ή τους αποδεχόμαστε και τους προσλαμβάνουμε ή τους απορρίπτουμε και τους απεμπολούμε. Είναι τρόπος τού να ζούμε πνευματικά, Θεάρεστα αλλά και υγιώς επί της γης. Ο αββάς Ισαάκ ο Σύρος λέει για τούτο: «Του ανθρώπου που φοβείται τις αμαρτίες, ο Κύριος διαφυλάττει τα διαβήματα και σε περίπτωση ολισθήματος θα τον προφθάσει το έλεος του Θεού».
. Ένας ορισμός που μπορούμε να δώσουμε είναι πως η αμαρτία είναι η έκπτωση από τον τρόπο ζωής τον οποίο ο Θεός μας υπέδειξε δια του Ευαγγελίου και αυτή έχει σαν επακόλουθο την έλλειψη του καλού, το να ζούμε με τρόπο επιβλαβή για εμάς και τους άλλους. Το αποτέλεσμα δηλαδή της κακίας είναι η αμαρτία και το να βλάπτεις τους άλλους. Ο άνθρωπος μετέχει του καλού, του αγαθού, της αληθείας, αυτών δηλαδή των ιδιοτήτων του Θεού ή παύει να μετέχει αυτών στερούμενος του αγαθού Πνεύματος Αυτού, με αποτέλεσμα να οδηγείται στην αμαρτία και στην κακία. Αμαρτία δεν είναι συνεπώς απλά και μόνον η κακία, αλλά είναι η άρνηση της κοινωνίας με τον Θεό, η οποία άρνηση έχει εν τέλει ολέθρια αποτελέσματα στον τρόπο ζωής του ανθρώπου (μίσος, ψυχική και σωματική φθορά κ.α.).
Πρέπει λοιπόν να θεραπευθεί η ρίζα του κακού και να αποκτηθεί κοινωνία με τον Θεό. Αυτό επιτυγχάνεται μόνον όταν ο άνθρωπος παραδίδεται στα χέρια του Θεού και Αυτός αφού τον αναγεννήσει να τον ανακαινίζει διαρκώς, συνεργούντος βεβαίως ενεργά του ίδιου του ανθρώπου: «οίτινες ουχί εξ αιμάτων ουδέ εκ θελήματος σαρκός, ουδέ εκ θελήματος ανδρός, αλλ’ εκ Θεού εγεννήθησαν» Ιωάννου. α΄:13 και ο απ. Παύλος γράφει: «Σας παρακαλώ λοιπόν αδελφοί, δια των οικτιρμών του Θεού, να παραστήσετε τα σώματά σας θυσίαν ζώσαν, αγίαν, ευάρεστον εις τον Θεόν, ήτις είναι η λογική σας λατρεία. Και να μην συμμορφόνεσθε με τον αιώνα τούτο, αλλά μεταμορφόνεσθε δια της ανακαινίσεως του νοός σας, ώστε να δοκιμάζητε τι είναι το θέλημα του Θεού το αγαθόν και ευάρεστον και τέλειον.» Ρωμαίους ιβ΄:1-2.
Εδώ γεννάται το ερώτημα εάν ο ελεύθερος και αυτεξούσιος άνθρωπος είναι δυνατόν να αποδεικνύεται δούλος και δέσμιος στην καθημερινή του ζωή και στον τρόπο με τον οποίο ζει. Την απάντηση σε αυτό το ερώτημα τη δίνει η Αγία Γραφή στη Β΄ Πέτρου επιστολή στο β΄ κεφάλαιο και στο 19ο εδάφιο όπου γράφει: «…επαγγελόμενοι είς εαυτούς ελευθερίαν, ενώ αυτοί είναι δούλοι της διαφθοράς, διότι από όντινα νικάται τις τούτου και δούλος γίνεται». Και πραγματικά η αμαρτία είναι ίσως ο κυριότερος εχθρός στην ανθρώπινη ζωή γιατί την καθιστά δέσμια σε αυτή, χωρίς όμως να γίνεται τις περισσότερες φορές αντιληπτή και ενώ ο άνθρωπος νομίζει πως είναι ελεύθερος και πως επαγγέλλεται ελευθερία στη ζωή του, εν τούτοις είναι δούλος και δέσμιος σε κάθε είδους πάθη, κακές και επιβλαβείς επιθυμίες και καταλήγει να ζει μια δεσμευμένη και ταπεινωμένη ζωή χωρίς ουσιαστική ποιότητα (τι ποιότητα μπορεί να έχει η ζωή ενός δούλου) και χωρίς αιώνιο τελικό προορισμό. Ο Διάδοχος επίσκοπος Φωτικής (Ήπειρος, 450 μ.Χ) γράφει: «Αντικρύζοντας την αστραφτερή δόξα του Πνεύματος οι άγγελοι και οι άγιοι βλέπουν σε αυτή τον Υιό και τον Πατέρα. Όχι όμως το ίδιο και οι αμαρτωλοί και ακάθαρτοι, γιατί αυτοί ομοιάζουν με τυφλούς και αναίσθητους.» Ε.Π.Ε – Ερωταποκρίσεις ΣΤ΄.
Τυφλός και αναίσθητος ο άνθρωπος που δε ζει σε κοινωνία με τον Θεό; Ο πλούσιος, ο μέγας, ο αξιόλογος, ο προβεβλημένος σαν επιτυχημένος; Κι όμως, αν όλα αυτά δεν συνοδεύονται από μια προσωπική σχέση με τον Θεό (που τότε το πιθανότερο είναι να μην υπάρχουν όλα αυτά), είναι μάταια και σε καμία περίπτωση δεν τον βοηθούν να θεραπεύσει τις εσωτερικές ανάγκες της ζωής του, οι οποίες ανάγκες δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με τον τραπεζικό του λογαριασμό ούτε με το πόσο αναγνωρίσιμος και προβεβλημένος είναι.
Έτσι λοιπόν ο άνθρωπος δουλώνεται στην αμαρτία και στην ανυπακοή προς τον Θεό με απρόβλεπτες μα πάντα κακές συνέπειες για τη ζωή του, ενώ μπορεί να ζήσει σε αρμονία με το ζωντανό Θεό. Ο απ. Παύλος γράφει: «Δεν εξεύρετε ότι είς όντινα παριστάνετε εαυτούς δούλους προς υπακοήν, είσθε δούλοι εκείνου είς τον οποίον υπακούετε, ή της αμαρτίας προς θάνατον ή της υπακοής προς δικαιοσύνην; Χάρις όμως είς τον Θεό, διότι υπήρχετε δούλοι της αμαρτίας, πλήν υπηκούσατε εκ καρδίας είς τον τύπον της διδαχής είς τον οποίον παρεδόθητε. Ελευθερωθέντες δε από της αμαρτίας, εδουλώθητε είς την δικαιοσύνην.» Ρωμαίους στ΄:16-18 και λίγο πιο κάτω στο 20ο εδάφιο γράφει: «Διότι ότε υπήρχετε δούλοι της αμαρτίας, υπήρχετε ελεύθεροι από της δικαιοσύνης.»
Σαν συμπέρασμα από όλα αυτά βγάζουμε ότι ο άνθρωπος ή θα είναι δούλος και δέσμιος της αμαρτίας-αστοχίας και της ανυπακοής προς τον Θεό, με καταστροφικά εν τέλει αποτελέσματα ή θα είναι “δούλος” Του με την έννοια της υπηρέτησης προς το αγαθό, το άγιο, το ωφέλιμο, το δίκαιο που όλα αυτά είναι ιδιότητες του Τριαδικού Θεού. Δεν υπάρχει ουδέτερη ή μέση οδός.
Δούλος της αμαρτίας λοιπόν ή ελεύθερος που ο Θεός ονομάζει παιδί Του και κληρονόμο Του δια Ιησού Χριστού; (Γαλάτας δ΄:7). Κάθε ένας από εμάς έχει το δικαίωμα ή και το προνόμιο της επιλογής, μιας επιλογής που θα έχει πρόσκαιρο αλλά και αιώνιο αντίκτυπο.
